Hamile kalmayı planlayan ya da hamile olduğunu öğrenen bayanlar doktor muayenesine gittiklerinde doktor tarafından istenecek ilk testlerden biri tiroid kontrolüdür. Hamilelikte tiroid oldukça yaygın görülen bir sağlık sorunudur. Hamilelikte tiroid teşhisi konulmuşsa, henüz doğmayan bebeğe de kolayca aktarıldığı bilinmektedir.
Tiroid hastalığı anne ve bebeği etkilediği için bir an önce tedavi edilmesi gerekir. Eğer tedavi edilmezse, hastalık daha ciddi bir hal alabilir. Hamilelikte tiroid bozuklukları iki türde görülür. Bunlar; hipertiroidizm ve hipotiroidizm hastalıklarıdır.
Tiroid Nedir?
Tiroid, boynun ön kısmında, gırtlakta bulunan kıkırdağın altındaki H şeklinde endokrin bezidir. 5 cm uzunluğunda ve 30 gramdan daha hafif bir organdır. Görevleri; kana kırmızı rengi vermek ve hormon üretmektir. Bu serbest hormonlar sonrasında vücut hücrelerinin fonksiyonlarını yönetirler.
Tiroid hastalıkları insanlarda oldukça farklı şekilde görülebilmektedir. Hamilelikte ise, büyüyen fetüs üzerinde çeşitli zararlı etkilere sebebiyet verebilir.
Tiroid Hormonu Hamileliği Nasıl Etkiliyor?
Hamilelik sırasında tiroid bezi anne adayının ve bebeğin sağlığını etkileyebilir. Tiroid bozukluğu doğurganlık çağındaki neredeyse tüm kadınlar arasında sık görülür. Tiroid yetmezliği hamilelik sonrasında bile sağlığı kötü etkileyebilir ve kötü etkileri hamilelik sonrası bile aşılamayabilir.
Hamilelikte vücut tarafından üretilen iki en önemli hormon, insan koryonik gonadotropin (HCG) ve östrojendir. Bu hormonların vücutta artışı kandaki tiroid hormonu seviyelerini etkiler.
Hamilelikte Hipertiroidi Nedenleri
Genellikle, bağışıklık sistemi enfeksiyon ve vücuda giren diğer yabancı etkenlerle savaşır. Ancak Graves hastalığı gibi bazı otoimmün hastalıklarda bağışıklık sistemi vücudun kendi hücrelerine saldırır ve onları yok eder. Bu hastalıklar hamilelikte hipertiroidi sorununa neden olabilir. Hamileliğin ikinci yarısında, geçici hipertiroidi görülebilir.
Gebelikte hipertiroidi kısacası tiroid hormonu yüksekliğidir. Vücutta normalin üzerinde tiroid hormonunun üretilmeye başlaması ile birlikte bu hastalık ortaya çıkar. Vücutta bazı kötü etkilere sebebiyet verir.
Hamilelikte hipertiroidi hastalığının nedenleri şunlar olabilir:
- Graves Hastalığı
Bağışıklık sisteminin T4 (tiroksin) üretmek için tiroid bezlerine saldırması sonucu ortaya çıkan bir otoimmün hastalıktır.
- Toksik Adenom
Nodüller tiroid bezi içinde gelişir ve tiroid hormonu salgılamaya başlar. Bu nedenle vücudun kimyasal dengesi bozulur.
- Subakut Tiroidit
Tiroid iltihabı tiroid bezinde aşırı hormon sızıntısına neden olur. Hipofiz bezi sorunları ve tiroid bölgesindeki kanserli hücrelerin büyümesi aşırı salgılanmasına yol açar.
Hipertiroidi Belirtileri
Aşağıda yer alan belirtileri gözlemleyerek kendinizde de aynı hipertiroidi semptomlarının olup olmadığını anlayabilirsiniz.
- Tiroid hormon seviyelerinin artması
- Tiroid büyüklüğünde artış
- Yorgunluk
- Mide bulantısı
- Kusma
- Kalp atış hızında artış
- Isı toleransı
- İştah değişiklikleri
- Baş dönmesi
- Artan terleme
- Görüş zayıflığı
- Kan şekeri düzeylerinde artış
- Karın ağrısı
Hipertiroidi Etkileri
Hamilelik döneminde kontrolsüz ve tanı konulmamış hipertiroidi hastalığı fetüste çeşitli sorunlara neden olabilir. En yaygın olumsuz etkileri şunlardır:
- Konjestif kalp yetmezliği
- Gebeliğin son ayına kadar kan basıncında ciddi yükselme
- Düşük
- Erken doğum
- Düşük doğum ağırlığı
Eğer kişinin Graves hastalığı gibi herhangi bir tıbbi öyküsü varsa, tiroid seviyeleri standart olsa bile kanında mevcut olan TSİ antikorlarının şansı vardır. Anne adayının ürettiği TSİ antikorlar plasenta arasında seyahat edebilir ve bebeğin kan akışına geçebilir. Bu nedenle fetal tiroid uyarıcı olabilir.
Ancak, anti-tiroid ilaçlar kullanılıyorsa, bebeğinize hipertiroidi geçme olasılığı azalır. Gebelikte tiroid sorunu yeni doğanlarda hipertiroidi rahatsızlığına yol açar ve bu hastalık artan kalp hızı nedeniyle kalp yetmezliği, kafatasındaki yumuşak noktanın erken kapanması, az kilo alma ve nefes alma sorunlarına neden olabilir.
Hamilelikte Hipertiroidi Tanısı
Hamilelikte hipertiroidi tanısı için öncelikle temel belirtiler neticesinde kandaki T3 ve T4 düzeylerini ölçmek için 3 ayrı test talep edilir.
1. TSH Testi
Eğer hipertiroidi olduğunuzu gösteren herhangi bir belirti varsa, genellikle yapılan ilk test aşırı hassas TSH testidir. TSH’nin normalin altındaki düzeyleri Hipertiroidi göstergesidir. Kanda TSH düzeylerinin azalması özellikle hamileliğin ilk üç aylık trimester döneminde olabilir.
2. T3 Ve T4 Testi
Kandaki T3 ve T4 düzeyleri yüksek ise, doğrudan tanıyı doğrular.
3. TSİ Testi
Eğer Grave hastalığı öyküsü varsa, bu test TSİ antiseptik varlığını tespit etmek için yapılır.
Hipertiroidizm Tedavisi
Hamilelik sırasında hipertiroidi tedavisi gelişen fetüsün güvenliği ile sınırlıdır. Kalp hızını yavaşlatmak için bazı ilaçlara ihtiyaç duyulabilir. Ancak, TSH düşük, T4 normalse tedavi olmak gerekir.
Hipertiroidi tedavisinde en iyi seçenek anti-tiroid ilaçlardır ve bu tedaviyle tiroid hormon üretimini azaltır. Anti-tiroid ilaç kullanımına dair bilmeniz gerekenler şöyledir:
- Anti-tiroid ilaç alımı birçok yan etkiye sebebiyet verebilir.
- Karın ağrısı veya cilt döküntüleri, yorgunluk, iştah değişiklikleri, boğaz ağrısı, ateş ve sarılık başlarsa bu ilaçların alımı direk durdurulmalıdır.
- Kan dolaşımında WBC (lökosit, akyuvar) sayımlarının azalması, kaşıntı ve döküntü ile karşılaşabilirsiniz. Eğer hipertiroidi hastalığını kontrol altında tutmak için yüksek dozda anti-tiroid ilaçlara ihtiyaç duyuluyorsa, bebeğin emzirilmemesi önerilir.
Senin Görüşün veya Deneyimin Nedir?
Aşağıda yer alan yorum bölümünden sen de ister kendi deneyimlerini anlat, ister hamileliğe dair merak ettiğin sorularını diğer okuyucularla paylaş.
Bir yanıt yazın