Hamilelikte Böcek Isırması Sokması: Bebeğe Zarar Verir Mi?

Gebelikte Böcek Isırıkları: Komplikasyonlar ve Tedavisi

Böcek ısırıkları genellikle rahatsız edici ve bazen de zararlıdır. Yaygın görülen böceklerin ısırıkları ve sokmaları çoğunlukla zararsızdır ve ciltte küçük tahrişe neden olabilir. Ancak böcek ısırıklarının hamilelikteki olası etkileri veya bir ısırığın hamileliği veya doğmamış çocuğu nasıl etkileyebileceğine dair bir çalışma yoktur. Bu nedenle, uygun teşhis ve tedavi için bir böcek ısırığından sonra tıbbi yardım almalısınız.

Bu yazıda, böcek ısırıklarına neyin yol açabileceği, semptomları ve kendinizi bunlardan nasıl koruyabileceğiniz hakkında konuşuyoruz.

Hamileyken Böcek Isırması Tehlikeli Mi?

Böcek ısırıkları her zaman tehlikeli olmayabilir. Bazı durumlarda ısırık enfeksiyon kaparak ya alerjik reaksiyonlara ya da ciddi hastalıklara (sıtma ve Lyme hastalığı gibi) neden olabilir. Bazı sivrisinekler, sinekler, keneler, örümcekler, karıncalar, arılar ve eşek arısı ısırıkları ve sokmaları genellikle ciltte küçük, kırmızımsı bir şişliğe veya yumruya neden olur ve bazen kaşıntılı ve ağrılı olabilir.

Bazı durumlarda, ısırığa karşı şiddetli alerjik reaksiyon, yutma sırasında güçlük, nefes alma, baş dönmesi hissi, sersemlik, yüzde ve ağızda şişlik gibi semptomlara yol açabilir. Bu semptomlar acil tıbbi tedaviyi gerektirir.

Bir böcek ısırığı şiddetli bir alerjik reaksiyona yol açıyorsa veya rahatsızlığa neden oluyorsa, teşhis ve tedavi için doktorunuza danışın.

Gebelikte Böcek Isırıklarının Nedenleri

Hamile kadınlar, böceklerin yaşam alanlarına maruz kalma durumlarına bağlı olarak çeşitli böcekler tarafından ısırılabilir. Isırıklar potansiyel olarak midges, pireler, bitler, sivrisinekler ve yatak böceklerinden olabilir. Ayrıca, araknidler (keneler, akarlar ve örümcekler gibi) kesinlikle böcekler olmasa da ısırıklara neden olabilir.

Aşağıdaki durumlarda böcek ısırması riskiniz daha yüksek olabilir:

• Dışarıda zaman geçirmek veya çalışmak
• Sık bitki örtüsüne sahip bahçeleri, parkları veya diğer alanları ziyaret ederken kendinizi doğru şekilde korumamek
• Daha sıcak iklimlerde yaşamak
• Böceklerle istila edilmiş bir ortamda yaşamak
• Evcil hayvanlar için kene veya pire önleyici ilaçların kullanımını unutmak

Gebelikte Böcek Isırıklarının Belirtileri

Öncelikle ciltte küçük bir delik yarası olduğunu fark edebilirsiniz. Isırığa gösterdiğiniz tepki, ısıran böcek türünü belirleyebilir.

Bazı durumlarda, aşağıdaki semptomlardan birini veya birkaçını yaşamanız olasıdır:

• Döküntü veya kızarıklık
• Etkilenen bölgede ağrı
• Şişme
• Kaşıntı
• Uyuşma veya karıncalanma
• Isırılan alanda ve çevresinde sıcaklık

Bazıları, aşağıdaki gibi semptomlara yol açabilecek bir alerjik reaksiyon (anafilaksi) yaşayabilir:

• Ateş
• Mide bulantısı ya da kusma
• Nefes almada ve yutkunmada güçlük
• Hızlı kalp atımı
• Kas spazmları
• Bilinç kaybı

Bu semptomlardan bazıları, özellikle arı sokması veya böcek ısırığından sonra anafilaktik şok şiddetli olup acil tıbbi müdahale gerektirir.

Bu alerjik semptomları veya diğer grip benzeri semptomları hissederseniz, doktorunuz böcek ısırması sonrası ortaya çıkabilecek hastalığı veya enfeksiyonu teşhis etmek için bazı testler önerebilir.

Gebelikte Böcek Isırıklarının Tedavisi

Erken tedavi, gebelikte böcek ısırıklarının semptomlarını ve sonrasındaki etkilerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Çoğu ısırık ve sokma, reaksiyonun hafif olması durumunda evde tedavi edilebilir.

Isırıklar ve sokmalar için en önemli adım ciltteki iğneyi, kılları veya keneyi çıkarmak olabilir. Isırıktan salınan zehir miktarını artırabileceğinden keskin bir nesne veya cımbız kullanmayın.

Soğuk kompres uygulayın: Böcek ısırığının farkındaysanız, bölgeyi hemen suyla yıkayın. Buz torbası uygulamak ağrıyı ve şişliği azaltabilir.

Kaşıntı önleyici kremler ve merhemler: Kalamin losyonu, Benadryl, hidrokortizon kremi veya merhem veya antihistamin tabletleri kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.

Ağrı kesiciler: Asetaminofenler (parasetamol) veya steroidal olmayan antiinflamatuar ilaçlar (ibuprofen) dahil olmak üzere reçetesiz ilaçlar, böcek ısırıklarıyla ilişkili ağrı ve iltihaplanma için reçete edilebilir.

İlk yardım: Kişinin şiddetli bir reaksiyonu varsa ve nefes almakta güçlük çekiyorsa, CPR’ye (Kardiyopulmoner resüsitasyon) başlamanız gerekebilir. Rahat giysiler giyin, yana yatırın ve sağlık görevlileri gelene kadar kalp masajı yapın. Eğer varsa, kişinin acil durum setindeki Epipen’i de kullanabilirsiniz.

Epinefin ilaç (Adrenalin, EpiPen, Brotinin) şiddetli anafilaktoid reaksiyonlarda şok, anjiyoödem, hava yolu tıkanıklığı, bronkonspazm ve ültiker için tercih edilen ilaçtır.

Gebelikte Böcek Isırıklarının Komplikasyonları

Bazı böcek ısırıkları, birkaç hafif semptomla hastalıkları yayabilir. Bununla birlikte, hamilelik döneminde bu tür komplikasyonlar hakkında çok az şey bilinmektedir.

Nadir durumlarda, sivrisinekler Batı Nil Virüsünü (WNV) insanlara geçirebilir. Bu viral enfeksiyon, ateş, yorgunluk, baş ağrısı, şişmiş bezler, vücut ağrıları veya karında deri döküntüsü gibi ciddi semptomlara neden olabilir. CDC, 2003 yılında WNV olan 70 gebe kadının verilerini topladı ve fetüslerde risk nispeten düşük göründü. WNV’si olan sadece birkaç bildirilmiş yenidoğan vakası vardı.

Bazı kene ısırıkları, Lyme hastalığına neden olan Borrelia burgdorferi bakterisini taşıyabilir. Bu durumda ateş, boyun tutulması, kas veya eklem ağrıları, yüz felci ve kalp çarpıntısı gibi semptomlar yaşamanız olasıdır. Nadiren de olsa fetüse de geçebilir. Bununla birlikte, erken tedavi, hamileyken daha az riskli hale getirir.

Böcek ısırıklarından sonra müdahaleye rağmen erken doğum gerçekleşmiştir.

Böcek ısırıklarıyla ilişkili ölüm, aşırı duyarlılık reaksiyonlarından ya anafilaktik (IgE) ya da anafilaktoidden (IgE aracılı olmayan) kaynaklanır.

Hamilelikte Böcek Isırması Nasıl Önlenir?

Böcek ısırması ve sokması riskinizi azaltmak için alabileceğiniz önlemler aşağıda listelenmiştir:

• Tamamen kapalı giysiler giyin. Açık renkli giysiler, ısıran birçok böcek için daha az çekici görünmektedir. Sivrisinek veya kenenin aktif olduğu saatlerde dışarıdaysanız, uzun kollu, uzun pantolon, ayakkabı ve çorap giyerek cildinizi örtün.
• Periyodik haşere kontrolü, yuvaları ortadan kaldırabilir ve ısıran böceklerin üremesini en aza indirebilir.
• Koku böcekleri çekebileceğinden parfüm, deodorant, sabun ve şampuan gibi güçlü kokulu ürünlerden kaçının.
• Sivrisinekler ve diğer böcekler oldukça aktif olduğu için şafak ve alacakaranlıkta dışarı çıkmaktan kaçının. Bu saatlerde kapıları ve pencereleri kapatın.
• Böcekler bu alanlarda yuva kurarken veya toplanırken çiçekli bitkilerden, göletlerden ve bataklıklardan, kompost ve çöp alanlarından uzak durun.
• Yatağınızın etrafında sineklik kullanmayı düşünün.
• Evcil hayvanlarınıza düzenli olarak pire tedavisi yaptırın.
• DEET (N, N-etil-m-toluamid veya m-DET) içeren böcek kovucuların kullanılması yardımcı olabilir.

Böcek ısırıkları can sıkıcı olabilir, ancak her ısırık ciddi komplikasyonlara yol açmayabilir. Herhangi bir böcek ısırığının ciddiyeti, sizi ısıran böcek türüne ve ona olan duyarlılığınıza bağlıdır. En iyi tıbbi tavsiye için doktorunuza danışın. Önleyici tedbirlerin alınmasının, böcekler tarafından ısırılma riskini azaltmanın etkili bir yolu olduğu bilinmektedir.

Kaynaklar:

1. Insect bites and stings; NHS (2019)
2. Roger Dobson; Mosquitoes prefer pregnant women; BMJ (2000)
3. Zika Virus; Centers for Disease Control and Prevention (2019)

Önerilen Makaleler:

• Hamilelikte Üzüm Yemenin 10 Faydası
• Hamilelikte Faydalı 24 Besleyici Meyve
• Hamilelikte Sık Görülen Cilt Sorunları

Senin Görüşün veya Deneyimin Nedir?

Aşağıda yer alan yorum bölümünden sen de ister kendi deneyimlerini anlat, ister hamileliğe dair merak ettiğin sorularını diğer okuyucularla paylaş.