Her 60 gebelikten biri ektopiktir. “Dış gebelik” olarak da adlandırılır. Ektopik hamilelikte döllenmiş bir yumurta kendini rahim dışındaki bir yere, genellikle fallop tüplerinden birine bağlar veya yerleştirir (bu durumda, aynı zamanda tubal gebelik olarak da bilinir). Fakat bazen serviks, yumurtalıklar veya karında tutunabilir. Bu bazen fallop tüpleri yoluyla yumurta hareketinin yavaşlaması ya da bazı dış faktörler tarafından engellenmesi durumunda gerçekleşir.
Ektopik gebelik, embriyonun normal şekilde büyümesini engeller. Doktorunuz, gebeliğin sekizinci haftasına kadar ektopik hamileliğiniz olup olmadığını öğrenebilir.
Ektopik Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Gebelik başlangıcında fark edebileceğiniz, ektopik veya anormal gebelik belirtilerini gösteren belirtiler vardır. Vajinal kanama, normal menstrüel döngünüzden daha ağır veya hafif olabilir, bir şeylerin yanlış olduğunun bir göstergesidir. Bununla birlikte, ektopik gebelik düşüğe neden olabilir. Düşük, progesteron ve hCG seviyelerinde de bir şeylerin yanlış olduğunun ciddi göstergeleridir. Diğer semptomlar şunları içerebilir:
- İdrar yaparken veya bağırsak hareketlerinde ağrı
- Karında keskin ağrılar
- Halsizlik
- Baş dönmesi ve bayılma
- Bel ağrısı
- Bir tarafta kramp
- Göğüs hassasiyeti veya mide bulantısı gibi normal erken gebelik belirtileri
Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz, hemen derhal bir doktora başvurmalısınız. Etkilenen bölge rüptür olur, yanı yırtılır ve kanamaya başlarsa, aşağıdaki ek belirtilerle karşılaşabilirsiniz:
- Rektumda yoğun bir baskı hissi
- Omuz ağrısı
- Düşük kan basıncı
- Karnınızın alt kısmında ani, şiddetli ağrı
Ektopik Gebelik Komplikasyonları
Ektopik hamilelik normal ilerleme ve bir bebeğin doğum şansına sahip değildir. Yumurta rahim çevresi dışında hayatta kalamaz ve ölmeden önce büyümesinin annenin üreme organlarına kalıcı zarar verme potansiyeli vardır. Bu durum tedavi edilmediğinde, fallop tüpünün kopmasına ve hatta annenin yaşamını tehdit edecek kadar kan kaybına neden olabilir.
Nadiren de olsa, ektopik hamilelik normal, potansiyel olarak yaşanabilir bir hamilelik ile aynı anda görülebilir. Bu potansiyel olarak tehlikeli durum heterotopik gebelik olarak bilinir.
Ayrıca Bakınız: Heterotopik Gebelik Belirtileri
Ektopik Gebelik Kimlerde Görülür?
Otuzlu yaşların ortalarında olan kadınlar, tubal gebelik riski altındadırlar. Histerektomi yapılmış bir kadın, PID (pelvik inflamatuar hastalık) tanısı konmuşsa veya herhangi bir pelvik veya abdominal ameliyat geçirmişse, ektopik hamilelik riski çok daha yüksektir. Diğer risk faktörleri şunları içerir:
- Daha önce ektopik gebelik geçirmek
- 35 yaşın üstünde olmak
- Bel soğukluğu veya klamidya gibi hastalıklardan kaynaklanabilen uterus veya fallop tüplerinde enfeksiyon
- Alışılmadık şekilli fallop tüpleri
- Tubal ligasyon (tüplerin bağlanmasıyla kısırlaştırma): Bu doğum kontrol araçlardan herhangi birini kullanan kadınlarda gebe kalma nadirdir. Ancak ortaya çıkması durumunda dış gebelik riski artar.
- Tüb ligasyonunu tersine çeviren cerrahi
Ektopik Gebelik Nedenleri
Bazı bilimsel araştırmalar, belirli doğurganlık ilaçları ile ektopik gebelik arasında bir bağlantı olduğunu ileri sürmektedir. Ancak bu kanıtlanmış değildir. Ektopik gebeliğin olası diğer nedenleri arasında şunlar bulunur:
- Annenin fallop tüplerinde konjenital defekt
- Endometriozis
- Asherman Sendromu ile ortaya çıkabilen uterus skarlaşması
Ektopik Gebeliğin Teşhisi ve Tedavisi
Dış gebeliği teşhis etmek için, doktorunuzun gebelik kan testleri ve ultrason da dahil olmak üzere çeşitli testler yapması gerekecektir. Kan testlerinde hCG hormonu gebe olup olmadığını belirler ve bu da gebelik oluştuğunu gösterir. Gebelik oluşursa, ultrasonla döllenmiş yumurtanın yanlış yere yerleşip tutunduğunu belirleme imkanı sağlanır.
Ektopik veya tubal gebeliği tedavi etmenin çeşitli yolları vardır. Eğer erken teşhis edildiyse, ektopik dokunun büyümesini durdurmak ve hali hazırda oluşan hücreleri eritmek için tedavi edilir.
Laparoskopik cerrahi başka bir seçenektir. Bir laparoskop kullanarak doktor ektopik gebeliği kaldırır ve fallop tüplerini onarır veya çıkarır. Fallop tüpü koparsa, acil bir durum kabul edilecek ve tüp tamamen çıkarılacaktır. Bu durumda laparotomi yapılması gerekebilir. Bu ameliyat, ektopik gebelik dokusunu çıkarmak için doğrudan karında bir kesi yapmayı içerir.
Ektopik Gebelikten Sonra Prognoz
Bir kadının hayatında bir ektopik gebelik oluşması maalesef gelecekte meydana gelme olasılığını artırır. Diğer birçok durumda, dış gebelik yaşamış kadınların yüzde 33’ünün sonunda bebek sahibi olabilmesine rağmen, tekrar hamile kalamayan yüzde de vardır.
Kaynaklar:
- J I Tay et al.; Ectopic pregnancy; BMJ (2000)
- Ectopic pregnancy; American Family Physician
- Tian Zhu; Ectopic Pregnancy; The Embryo Project Encyclopedia (2010)
Bir cevap yazın